Publikacja stanowi podsumowanie wieloletniej pracy Międzynarodowej Szkoły Antropologii Teatru (ISTA), założonej i kierowanej przez Eugenia Barbę od 1979 roku. Antropologia teatru zajmuje się zgłębianiem sztuki aktorskiej, a więc „zachowaniem człowieka posługującego się fizyczną i mentalną obecnością w sytuacji zorganizowanego przedstawienia, w zgodzie z zasadami, które różnią się od zasad mających zastosowanie w codziennym życiu”. Jej istotę stanowi poszukiwanie elementów wspólnych w różnych kulturach teatralnych. W sesjach ISTA uczestniczą teatrologowie oraz praktycy sztuki scenicznej z całego świata.
Idea interkulturowego dialogu stanowi cechę wyróżniającą Sekretną sztukę aktora spośród innych publikacji teatrologicznych, pisanych najczęściej z perspektywy doświadczeń i tradycji teatru europejskiego. Atutem książki jest bogata ikonografia, która nie tylko ilustruje zawarte w niej tezy, ale nadaje jej walor artystyczny. Sprawia to, że lektura Słownika zamienić się może w swoistą międzykulturową podróż. A któż nie chciałby wyruszyć na wyprawę, której celem jest próba odkrycia sekretu teatru i tajemnicy aktorskiej obecności…?
Od wydawcy polskiego
Wydanie dofinansowane przez MENiS RP
Eugenio Barba urodził się w 1936 roku w południowych Włoszech. W 1954 roku wyemigrował do Norwegii, gdzie pracował jako spawacz i marynarz. W latach 1961–1964 studiował krótko reżyserię w Warszawie i był asystentem Jerzego Grotowskiego w Teatrze Laboratorium 13 Rzędów w Opolu. W 1964 roku założył w Oslo skandynawski teatr laboratoryjny Odin Teatret, który dwa lata później przeniósł się do Holstebro w Danii, gdzie pracuje do dziś. Wyreżyserował ponad dwadzieścia przedstawień, do których należą: Dom mego ojca (1972), Przyjdź! A nasz będzie dzień (1976), Popioły Brechta (1980), Ewangelia z Oxyrhynchos (1985), Talabot (1988), Kaosmos (1993), Mythos (1998), Sen Andersena (2005), Ur-Hamlet (2006), Życie chroniczne(2011). W 1979 roku założył Międzynarodową Szkołę Antropologii Teatru (ISTA). Otrzymał doktoraty honoris causa uniwersytetów w Århus (Dania), Ayacucho (Peru), Bolonii (Włochy), Buenos Aires (Argentyna), Hawanie (Kuba), Hongkongu, Plymouth (Wielka Brytania) oraz Warszawie. Opublikował wiele książek, z których po polsku ukazały się: Ziemia popiołu i diamentów. Moje terminowanie w Polsce (Ośrodek Grotowskiego, 2001), Teatr. Samotność, rzemiosło, bunt (Instytut Kultury Polskiej UW, 2003) oraz zredagowana z Nicolą Savaresem Sekretna sztuka aktora. Słownik antropologii teatru (Ośrodek Grotowskiego, 2005), Canoe z papieru. Traktat o Antropologii Teatru (Instytut im. Jerzego Grotowskiego, 2007).
Nicola Savarese urodził się w 1945 roku w Rzymie. Jako profesor na Uniwersytecie Roma Tre wykłada historię teatru i widowisk. Jest jednym z założycieli ISTA. W swojej pracy łączy badania nad historią teatru z uczestnictwem w życiu teatralnym, skupiając się na historii relacji między teatrami azjatyckimi i zachodnimi. Jego zainteresowania badawcze obejmują teatr klasycznego Rzymu i włoskiego renesansu. Savarese wiele podróżował po Azji, w szczególności po Japonii, w której mieszkał przez dwa lata. Jest współredaktorem czasopisma „Teatro e Storia” oraz redaktorem „Dioniso”. Do jego głównych publikacji należą: Teatro e spettacolo fra Oriente e Occidente (Laterza, 1992); Parigi/Artaud/Bali(Textus, 1997); Teatro Eurasiano (Escenologia, 2001).
Jacek Dobrowolski
Tajemnica wykonawcy
„Teatr” 2005 nr 4–6, s. 4
Julia Hoczyk
Tajemnice ujawnione?
„Scena” 2005 nr 4–5, s. 12–13
Dorota Jarząbek
Życie aktora w książce
„Didaskalia. Gazeta Teatralna” 2006 nr 71 (luty), s. 105–106
Joanna Pałach
Antropologia teatru według Barby
„Nowe Książki” 2005 nr 8, s. 12–13