Tysiąc i jedna noc to prawie pięćsetstronicowa publikacja przedstawiająca relacje duńskiego zespołu z Polską, od lat sześćdziesiątych, kiedy to Barba był asystentem Grotowskiego w Opolu, do roku 2012, daty premiery spektaklu Chroniczne życie. W bogato ilustrowanej książce znalazły się świadectwa aktorów Odin Teatret, rozmowy, recenzje oraz szkice naukowe.
Jedną z podstawowych nauk, jaką można wynieść z Odin Teatret, to niepodważalna zasada barteru – „nie ma nic za darmo”. Przyswoiwszy ustalenia Szkicu o darze członkowie tej społeczności teatralnej podważają zarówno możliwość bezinteresownego dawania, jak i możliwość bezinteresownego przyjmowania. Istnieje jedynie „obowiązek odpowiadania podarunkami na podarunki”. Niech więc nikt nie pomyli tej książki z prezentem jubileuszowym! Ona stanowi tylko ogniwo w długim cyklu świadczeń wzajemnych, o którym opowiada. Zamyka jedną wymianę i otwiera kolejną. Jest odpowiedzią na to, co ją poprzedziło, ale także oczekiwaniem na to, co nastąpi.
Fragment Wstępu
Książka wydana z okazji 50-lecia Odin Teatret
Odin Teatret założył w 1964 roku w Oslo Eugenio Barba. Dwa lata później zespół przeniósł się do Holstebro w Danii, zmieniając nazwę na Nordisk Teaterlaboratorium/Odin Teatret. Obecni członkowie grupy pochodzą z dwunastu krajów i trzech kontynentów. Działania laboratorium obejmują m.in.: bartery z różnymi środowiskami, działania pedagogiczne, odbywający się co roku Odin Week, festiwale Holstebro Festuge i Transit, publikowanie czasopism i książek, badania w zakresie antropologii teatru podczas sesji Międzynarodowej Szkoły Antropologii Teatru, spektakle wielokulturowego zespołu Theatrum Mundi, a także pracę na rzecz społeczności lokalnej w Holstebro. Przez pięćdziesiąt lat działalności zespołu Eugenio Barba wyreżyserował siedemdziesiąt sześć spektakli Odin Teatret (oraz Theatrum Mundi Ensemble), z których wiele prezentowano w Polsce: m.in. w Lublinie, Toruniu, Warszawie, Szczecinie i we Wrocławiu. Za działalność artystyczną i naukową Eugenio Barba otrzymał tytuł honoris causa nadany w 2003 roku przez Uniwersytet Warszawski, a w roku 2009 został wyróżniony Złotym Medalem Gloria Artis Zasłużony dla Kultury Polskiej. Opublikował szereg książek. W języku polskim ukazały się: Ziemia popiołu i diamentów. Moje terminowanie w Polsce oraz 26 listów Jerzego Grotowskiego do Eugenia Barby; Teatr. Samotność, rzemiosło, bunt; napisana wraz z Nicolą Savaresem Sekretna sztuka aktora. Słownik Antropologii Teatru; Canoe z papieru. Traktat o Antropologii Teatru oraz Spalić dom. Rodowód reżysera.
Kiedy przyszłam do Odin Teatret, właśnie skończyło się seminarium i warsztaty z Grotowskim i Ryszardem. Wcześniej jednak wiele o nich słyszałam. Ryszarda poznałam najpierw przez Torgeira, który pracował z nim bezpośrednio i był pod jego dużym wpływem. Chyba latem 1967 roku mieliśmy kolejne wspólne warsztaty z Teatrem laboratorium i wtedy właśnie zobaczyłam, jak pracuje Ryszard. To było wspaniałe. Odkryłam, że Grotowski i Ryszard tworzyli język, który był również mój, chociaż ja się go dopiero uczyłam. […].
Fragment tekstu Iben Nagel Rasmussen Ślad Ryszarda
Dariusz Kosiński
Tysiąc i dwie. Panegiryk
„Dialog” 2015 nr 4, s. 140–149.
Niewiarygodne jest także to, co Odin tworzy na poziomie międzyludzkim, a czego świadectwem w odniesieniu do Polski jest Tysiąc i jedna noc. Radość spotkania, gotowość do dialogu i wymiany, otwarcie na innych bez idealizowania i fantazji, ze stopami mocno opartymi na ziemi i całą świadomością wszelkich potencjalnych niebezpieczeństw. Barba i jego aktorzy wydają się żyć w nieustannym dialogu z innymi i zarazem w nieustannej podróży ku ludziom. Naprawdę nieprawdopodobna jest liczba miejsc odwiedzanych przez nich i liczba osób, które znają, z którymi pracowali, na których życie wpłynęli.
Pobierz PDF[Or.]
Nad książkami
„Odra” 2014, nr 12, s. 134
Ta obszerna, bogata w teksty opisowe i wspomnieniowe oraz niemałą dokumentację (włącznie z zebranymi i omówionymi przez Agnieszkę Wójtowicz raportami SB dotyczącymi tematu) i ilustracje księga przedstawienia w możliwie najpełniejszy sposób niezwykłą historię założonego w Skandynawii, lecz z polskich inspiracji, a obchodzącego pięćdziesięciolecie istnienia, teatru Odin, a także artystycznych związków oraz przyjaźni dwóch filarów europejskiego teatru alternatywnego, Jerzego Grotowskiego i Eugenia Barby.
Pobierz PDF