Performatyka: wstęp
  • Autor: Richard Schechner
  • Przekład: Tomasz Kubikowski
  • Redakcja przekładu: Marcin Rochowski
  • Ilustracje: 243 czarno-białe
  • Data wydania: 2006
  • ISBN: 83-917448-5-X
  • Format: 210×297 mm
  • Liczba stron: 404
  • Rodzaj oprawy: miękka

Performatyka: wstęp

Richard Schechner

Performatyka skupia się na teatrze, przedstawieniu, tańcu, rytuale i zabawie, korzystając ze zdobyczy takich dyscyplin jak: antropologia, historia, socjologia, semiotyka, architektura i teatrologia. Bada jak performans kulturowy wiąże się z interakcjami życia codziennego.

Książka ta to summa dotychczasowych badań i przemyśleń Richarda Schechnera. Powracają w niej niektóre problemy i wątki na nowo opracowane, ponieważ książka wyraźnie różni się do jego dotychczasowych prac. Ma ona bowiem formę systematycznego wykładu akademickiego, który wzbogacają ujęte w ramki liczne cytaty, noty biograficzne oraz starannie dobrane ilustracje, które tworzą jakby drugi ciąg narracji. Dydaktyczny charakter książki dopełniają dodane na końcu każdego z ośmiu rozdziałów zestawy pytań i ćwiczeń.
Z recenzji wydawniczej Janusza Deglera

Jest to swoisty przewodnik po zjawisku nowym i jednocześnie tak starym, jak różne formy gry czy – mówiąc szerzej – działań przedstawiających, które trzeba zaliczyć do zbioru podstawowych epifenomenów człowieka. Książka prezentuje całość refleksji nad tym epifenomenem, więc zarówno obejmuje rozmaite postacie performance, poczynając rytuałów, a kończąc na doświadczeniach współczesności, charakteryzuje jego istotę (performatywność), nie zapominając o kontekstach metodologiczno-badawczych.
Z recenzji wydawniczej Dobrochny Ratajczakowej

Podręcznik akademicki dofinansowany przez MNiSW.

 

Richard Schechner – urodzony w 1934 roku. Badacz, wydawca, jedna z czołowych postaci współczesnego teatru – reżyser, teoretyk, krytyk. Studiował filologię angielską w Cornell University i State Iowa University. Doktorat uzyskał w 1962 roku w Tulane University w Nowym Orleanie. Jest profesorem performatyki w katedrze Tisch School of the Arts na Uniwersytecie Nowojorskim oraz wydawcą kwartalnika „TDR: The Journal of Performance Studies”. Autor następujących publikacji: Public Domain: Essays on the Theater (Bobbs-Merill, 1969), Environmental Theater (Hawthorne Books, 1973), Essays on Performance Theory1970-1976 (Drama Books Specialists, 1977) The End of Humanism (PAJ, 1982), Between Theater and Anthropology (University of Pennsylvania Press, 1985), Performance Theory (Routledge, 1988), The Future of Ritual: Writings on Culture and Performance (Routledge, 1993; wyd. polskie Przyszłość rytuału, tłum. Tomasz Kubikowski, Volumen, 2000) and Performance Studies: An Introduction (Routledge, 2002; 2 wyd. 2006). Razem z Lisą Wolford zredagował najważniejszą w języku angielskim antologię tekstów poświęconą Jerzemu Grotowskiemu The Grotowski Sourcebook (Routledge, 1997, 2 wyd. 2001). Jego książki tłumaczono na wiele języków. Jest naczelnym redaktorem serii „Worlds of Performance”, wydawanej przez Routledge. Twórca eksperymentalnego teatru The Performance Group i jego głośnych przedstawień (Commune, Dionysus in ’69). Wieloletni redaktor „TDR” („The Drama Review”). Członek rad naukowych National Endowment for the Humanities i Smithsonian Institution oraz Fundacji Fulbrighta i Guggenheima.

Krzysztof Dobrowolski
Przyszłość performatyki. Wstęp
„Scena” 2006 nr 6, s. 28–29

Jedno jest pewne: ta książka ma potencjał. Może zmienić sposób myślenia i mówienia o sztuce, w tym o sztuce teatru i dziedzinach jej pokrewnych. Nie tylko zresztą o samej sztuce, ale całym naszym życiu we wszelkich jego przejawach. Czy jednak tak się stanie, czas pokaże. (…)
Dla Schechnera i performatyki najważniejsze są jednak te znaczenia, które odnoszą się bezpośrednio do bytu, działań, okazanych działań oraz ich wyjaśnienia, przy czym wyjaśnianie okazanych działań to właśnie performatyka. Jej zadaniem, powtarzając za autorem, jest opisanie tego, co ktoś robi w momencie, kiedy właśnie to robi. Choć to duże uproszczenie, daje pogląd na charakter nauki, jaka jest performatyka: pozwala na swoim gruncie badać zjawiska niezależnie od czasu i miejsca ich przejawiania się. W moim odczuciu to jedna z najważniejszych wartości tej teorii, potwierdzona w toku narracji książki.

Przeczytaj całą recenzję

Dariusz Kosiński
Tratwa i cuma
„Didaskalia. Gazeta Teatralna” 2007 nr 77, s. 121–12

Książka skonstruowana jest w taki sposób, że wywodowi autorskiemu – głosowi Richarda Schechnera, który na początku bardzo jasno przedstawia siebie jako określony historycznie, kulturowo i biograficznie podmiot – towarzyszy wielogłos kilkudziesięciu autorów cytowanych obficie we wkomponowanych w tekst ramkach. Te dwa strumienie przeplata jeszcze jeden – strumień znaczących i wymownych ilustracji, w większości stanowiących gotowy materiał do analiz i refleksji. W efekcie Performatyka... jest książką wielokrotnego i wielorakiego użytku. Można ją czytać tradycyjnie, idąc za głosem autora, można mu przerywać, wsłuchując się w głosy innych, można ją czytać na wyrywki i tematycznie, można ją wreszcie „tylko” oglądać, czerpiąc wielką frajdę i pożytek z każdego z tych sposobów.

Pobierz PDF

Mirosław Kocur
Performanse Richarda Schechnera
„Teatr” 2007 nr 4, s. 76–79