Zapis rozmowy Lisy Wolford z Thomasem Richardsem, dyrektorem Workcenter of Jerzy Grotowski and Thomas Richards (Pontedera, Włochy), przeprowadzonej w 1995 roku. Rozmowa ta daje wgląd w istotę twórczych poszukiwań Grotowskiego w domenie określanej przez niego mianem „sztuka jako wehikuł”, wyznaczającej końcowy etap jego poszukiwań. Richards opowiada tu m.in. o transformacji energii, która może nastąpić w pracy nad pieśniami z tradycji afrokaraibskiej. To dzięki tej pracy oraz dzięki oparciu się na strukturach działań wykorzystujących niebanalne wspomnienia performerów możliwa staje się „wertykalna podróż ku temu, co subtelne”. (Od wydawcy polskiego)
Thomas Richards – urodzony w 1962 roku. Studiował dramat i muzykę na uniwersytecie Yale (USA), a następnie w Bolonii. Od 1986 roku był asystentem i współpracownikiem Jerzego Grotowskiego w Pontederze (Włochy), a obecnie jest dyrektorem artystycznym Workcenter of Jerzy Grotowski and Thomas Richards. Grotowski uważał Richardsa za swojego „esencjalnego współpracownika” i mówił: „Moja praca z Thomasem Richardsem ma charakter ‘przekazu’. Przekazuję mu to, do czego doszedłem w życiu: wewnętrzny aspekt w pracy”. Richards był głównym twórcą i działającym w Downstairs Action – opusie rozwijanym w Workcenter, oraz w Action – dziele, które przygotował pod kierunkiem Grotowskiego. Współreżyserował Zostało jedno tchnienie i Dies Iræ – prace stworzone w ramach projektu „Most – rozwijanie sztuki teatru” w Workcenter. Autor Pracując z Grotowskim nad działaniami fizycznymi(polskie wydanie: Wydawnictwo „Homini”, Kraków 2003) oraz Punktu granicznego przedstawienia.
Uderzył mnie sposób, w jaki Grotowski odpowiadał na nasze pytania. Każdą odpowiedź poprzedzało szczególne milczenie, które w żadnym razie nie było sztuczne. Jakby rzeczywiście namyślał się tak długo, jak to było potrzebne; nawykowy rytm potocznych pytañ i natychmiastowych odpowiedzi został przerwany i w tej pełnej dynamizmu ciszy coś się wydarzyło.
Małgorzata Szum
Grotowski i Richards’97: na granicy teatru
„Didaskalia. Gazeta Teatralna” 1997 nr 18 (kwiecień), s. 73–75
Leszek Pułka
Thomas Richards: Punkt graniczny przedstawienia
„Gazeta Wyborcza. Wrocław” 2004 nr 191, z 16 sierpnia
KH
Punkt graniczny
„Słowo Polskie. Gazeta Wrocławska. Dodatek Wieczór Wrocławia” 2004 nr 177, z 30 lipca